25 lat Konstytucji

Miałem okazję uczestniczyć w obchodach jubileuszu 25-ciolecia uchwalenia Konstytucji RP, które w Sali Kolumnowej Sejmu zorganizował PSL rękami swojego wicemarszałka Zgorzelskiego. I nie jest ważne to, że PSL „zaprzągł” Konstytucję do walki o utrzymanie się na powierzchni polskiej politycznej sadzawki – chwała Stronnictwu za to, że Konstytucję przypomniało.

Od razu powiedzieć należy, że obchody te nie były oficjalne: nie uczestniczyli wszak w nich ani ci politycy, którzy obejmując urzędy na tą Konstytucje przysięgali, ani przedstawiciele Trybunału Konstytucyjnego, który przecież ma stać na straży Ustawy Zasadniczej. Jednym słowem okolicznościowe spotkanie parlamentarzystów i byłych parlamentarzystów zwołane przez Marszałka Zgorzelskiego miało charakter półoficjalny, prywatny niemalże, było jakimś erzacem obchodów tego ważnego jubileuszu. Stąd też moja refleksja w temacie.

Naszym świętem narodowym jest dzień 3 maja – dzień uchwalenia w 1791 r. pierwszej w Europie i drugiej w świecie demokratycznej (na owe czasy) konstytucji. Uroczyście świętujemy corocznie ten dzień, chociaż sama Konstytucja 3-go Maja przeżyła raptem 14 miesięcy, jej doniosłe postanowienia w większości nigdy nie były wprowadzone w życie, a sam akt jej uchwalenia miał raczej charakter zamachu stanu i sam w sobie był zaprzeczeniem demokracji. Tym nie mniej co roku sztandary, przemówienia, msze, parady – święto narodowe. Mało kto pamięta przy tym, że ten „testament gasnącej ojczyzny”, jak nazwał Konstytucję jeden z jej współtwórców derogowany został przez samych Polaków podczas tzw. Sejmu Grodzieńskiego (1793), zwołanego przez Imperium Rosyjskie. Sejm Grodzieński uzna l Sejm Czteroletni za niebyły i unieważnił wszystkie jego ustawy.

Dzisiejsza Konstytucja powstawała jakże inaczej! Inicjatorem jej uchwalenia i pierwszym Przewodniczącym Komisji Konstytucyjnej polskiego parlamentu był wybitny polityk lewicy – Aleksander Kwaśniewski.  W ramach prac komisji rozpatrzono ogółem siedem różnych projektów aktu zasadniczego, autorstwa różnych środowisk politycznych. Po przyjęciu Konstytucji 2 kwietnia 1997 r. została ona zatwierdzona w ogólnonarodowym referendum 25 maja tegoż roku. Jest więc nasza Konstytucja owocem wielkiego narodowego wysiłku, świadectwem gotowości ówczesnych polityków do kompromisów w najważniejszych sprawach, doniosłym aktem integrującym Polaków.

Jest dla mnie oczywiste, że Konstytucja 2-go kwietnia 1997 roku jest dla Polski znacznie ważniejsza niż Konstytucja 3-go maja. Nie tylko formalnie wprowadziła ona do naszego kraju demokratyczny porządek, przywróciła Polskę rodzinie krajów demokratycznych. Co najważniejsze – jej postanowienia zostały w pełni wdrożone i to one zmieniły obraz tej polskiej ziemi. Dzięki Konstytucji 1997 roku Polska mogła stać się członkiem Unii Europejskiej, a Polacy przez długi czas – do momentu objęcia władzy przez PiS – mogli w pełni korzystać z praw obywatelskich.

A jednak rocznica uchwalenia tego najważniejszego w nowożytnej historii Polski aktu prawnego chowana jest w cień, nie stała się przedmiotem narodowej adoracji. Uroczystości rocznicowe, jeżeli są, wykorzystywane są głównie do doraźnych politycznych celów schodzącego ze sceny ugrupowania.

Jest w tym jednak jakieś tragiczne światełko nadziei. Historia naucza bowiem, że aby jakieś wydarzenie mogło stać się przedmiotem naszych narodowych celebracji musi wpierw przejść drogę narodowej martyrologii, musi być związane z cierpieniem, walkami, utratą niepodległości. Inne, pozytywne okoliczności nie wchodzą w grę. A tymczasem praktyka polityczna PiS, praktyka dezawuowania Konstytucji RP, jej publicznego gwałcenia, obniżania rangi jako żywo przywołuje z pamięci tenże Sejm Grodzieński, tylko w innej, XXI-wiecznej formule. Chociaż jest zasadnicza różnica: Sejm Grodzieński był „dziełem” rosyjskiego imperium, a dzisiaj Polacy mordują swoją Ustawę Zasadniczą własnymi rękami i z własnej woli. Ale tworzy to tragiczną nadzieję, że za jakieś 150 lat lat Polacy z dumą przypomną sobie o najważniejszym akcie prawnym statuującym demokratyczną Polskę, czyli o Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej z 2-go kwietnia 1997 r.

Kanał plus

Będąc fanem tenisa przymierzałem się do obejrzenia bezpośredniej relacji spotkania polskiej tenisistki Magdy Linette z tenisistką rosyjską Ekateriną Aleksandrową w ramach rozgrywanego w Charleston (USA) turnieju WTA. Tenisistki walczyły o wejście do półfinału turnieju, transmisję prowadził Canal+ Sport. Dwójka polskich sprawozdawców, dziennikarzy sportowych rozpoczęła swoją „robotę” z przytupem. Zapowiedziała ni mniej ni więcej, że w swojej relacji zajmować się będzie wyłącznie polską tenisistką. Jej partnerką nie, gdyż jak wytłumaczyli na antenie: „państwo rozumiecie, to są takie nasze sankcje”. I rzeczywiście, nazwisko Aleksandrowej nie przechodziło przez usta „dziennikarzy”. Oponentki Magdy Linette w swojej „relacji” nie zauważali, traktowali ją dosłownie jak szczególny rodzaj powietrza, które odbija piłki tenisowe.

Nie mogę nazwać tego zachowania inaczej jak przejawem zdziczenia polskiego dziennikarstwa, jak otwieraniem przez pseudodziennikarzy, będących bądź co bądź osobami publicznymi wrót faszyzmowi.

Ekaterina Aleksandrowa, 54 tenisistka świata została zaproszona do udziału w turnieju oraz wpuszczona na terytorium USA. Nie angażuje się w żadne działania polityczne, ciężko pracuje, jak każda profesjonalna tenisistka nad technika i kondycją. Nie znajduje się na żadnej liście obywateli Rosji objętych sankcjami czy to politycznymi czy finansowymi. Swoistą karą za rosyjskie obywatelstwo jest dla tej zawodniczki usunięcie przez WTA flagi Rosji sprzed jej nazwiska w oficjalnych materiałach turniejowych.

Ale nasi polscy „dziennikarze” postanowili (musieli?!) wykazać się „prawidłową” postawą patriotyczną i na rosyjską tenisistkę nałożyli dodatkowe sankcje własne.  Z jednej strony to oczywista kpina, gdyż te „sankcje” polskich „dziennikarzy” nie są wcale wymierzone ani w Aleksandrową ani tym bardziej w Rosję – nie będą mieć dosłownie żadnego wpływu na politykę Kremla – nie są więc żadnymi sankcjami. Jeżeli więc nie są sankcjami przeciwko Rosji to czym są? W istocie są sankcjami przeciwko Polakom, przeciwko osobom takim jak ja, które późna nocą chcą obejrzeć sportowe widowisko, i którym to widowisko usiłuje się zepsuć, obrzydzić. Jest jednak inny, o wiele ważniejszy aspekt tej nowej dziennikarskiej praktyki. Postawa „dziennikarzy” Canal+ Sport jest nie tylko mową nienawiści w ich ustach, jest również nienawistnym działaniem wymierzonym w sportowca, jest wręcz próbą publicznej dehumanizacja tej osoby. Czy ci „dziennikarze” zdają sobie sprawę z tego, że prezentując takie postawy nawołują publicznie do nienawiści wobec innego narodu, że dają przykład, zachęcają telewidzów do ogłaszania własnych „sankcji”: dziś na tych, jutro na innych, dziś takich jutro takich – wedle uznania, możliwości i determinacji? A przecież tak właśnie rodzi się faszyzm.